Er wordt steeds meer gesproken over trauma ook over dissociatie. Vaak denken we dat dissociatie betekent dat je “uit je lichaam” gaat. Dat is deels waar, maar het is zoveel gelaagder dan dat.
In mijn nieuwste podcast neem ik je mee in wat dissociatie écht is. Ik sta stil bij de vaak subtiele vormen van dissociatie die je op een gewone dag of in je ondernemerschap kunt ervaren.
Ook duik ik dieper in traumagerelateerde dissociatie: hoe herken je het, en wat gebeurt er dan precies in je systeem?
Omdat dit onderwerp zoveel verdieping vraagt, heb ik er twee afleveringen van gemaakt.
In dit eerste deel leg ik je op een heldere manier uit wat traumagerelateerde dissociatie inhoudt. In het tweede deel (volgende week) vertel ik je hoe je hier stap voor stap mee kunt leren omgaan. En hoe je hier vanaf komt.
Ik geef je in deze aflevering ook een waardevolle boekentip mee. Want trauma en traumagerelateerde dissociatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Als je écht met je trauma’s aan de slag wilt, is het belangrijk om ook naar dissociatie te kijken.
Luister je mee?
Klik hierboven om naar de podcastaflevering te luisteren. Je kan deze ook vinden via je favoriete podcastapp. Een transcriptie van de podcast is hieronder beschikbaar.
Als je vragen hebt over deze aflevering, stel ze dan hieronder. Ik beantwoord ze graag voor je.
Groetjes,
Debbie Bernasco
[00:00:11.840]
Dit is alweer Episode 128.
[00:00:15.080]
Hey lieve luisteraars, jullie luisteren weer naar een nieuwe podcast en vandaag ga ik het hebben over wat is dissociatie nou echt en waarom zorgt het ervoor dat het de zelfliefde of liefde, geluk, gezondheid, succes en welvaart uit kan blijven stellen? En er komt natuurlijk ook met voorbeelden uit mijn coaching en therapie praktijk. Nou, een paar weken geleden kreeg ik een DM via Instagram. Nou mochten jullie me nog daar niet volgen, dat kan gewoon onder mijn eigen naam Debbie Bernasco. Maar in ieder geval ik kreeg via m’n DM een vraag of ik een podcast wilde maken over dissociatie. En enerzijds vond ik het superleuk dat ik deze vragen kreeg en tegelijkertijd voelde ik ook een noodzaak om deze podcast te maken, omdat het eigenlijk voor vele mensen onduidelijk is wat dissociatie nou echt is. En het is een belangrijk, maar toch een vaak verkeerd begrepen onderwerp. Ik heb echt uitgekeken om deze podcast te maken, maar het kan zo zijn hè, dat ik deze podcast in twee delen maak.
[00:01:27.860]
Want jullie weten het hè? Ik wil dingen zo simpel mogelijk maken, zodat we het allemaal kunnen vatten. En soms, ja. Want weet je, er valt heel veel te delen over dit onderwerp, maar soms kan het gewoon te veel zijn. Of misschien wel overweldigend. Weet ik niet hè? En ik heb voor mezelf wel bedacht van als het langer gaat duren dan een half uur, dan maak ik gewoon een deel twee en die wordt dan een paar dagen later verstuurd. Als ik op social media kijk, of als ik een paar blogs lees, dan even in zijn algemene tijd hè. Dan wordt er gedacht dat dissociatie gaat over om ons lichaam te verlaten. En dat is deels waar. En ik zeg expliciet dat is deels waar. Dus ik wil eigenlijk in deze podcast het daarover hebben. Maar ik wil het dus ook over hebben over dat andere deel. Ik ga je eerst een paar voorbeelden geven hoe dissociatie kan plaatsvinden in ons dagelijks leven.
[00:02:31.150]
En dat kan heel subtiel zijn. En vanaf daar gaan we dieper op het onderwerp in. Nou, als we even kijken naar alledaagse en subtiele dissociatie. Ik ga je even maar een paar voorbeelden noemen. Je bent met iemand in gesprek, maar ineens merk je dat je de draad kwijt bent. Dan ben je even weg geglipt en je hoort de persoon nog wel aan het woord, maar het komt niet echt bij je binnen. Of je zit aan tafel en iemand stelt je een persoonlijke vraag en ineens voel je niks meer. Je glimlacht en je zegt dat het goed gaat, maar van binnen voel je een soort leegte of afstand. Alsof je er niet, of je niet echt aanwezig bent. En een ander voorbeeld is dat je lichaam moe en gespannen is en je weet eigenlijk dat je moet pauzeren. Maar in plaats van te voelen wat je nodig hebt, open je je laptop of scrol je gedachteloos op je telefoon. Of je begint te werken alsof er eigenlijk niks aan de hand is.
[00:03:41.600]
En dit zijn eigenlijk allemaal vormen van subtiele dissociatie. Je verlaat als het ware een stukje van jezelf om niet te voelen wat er eigenlijk onder zit. En dit gebeurt vaak niet omdat er iets heftigs gebeurd. Maar omdat je lichaam ooit geleerd heeft dat voelen niet veilig was. Of bijvoorbeeld hé, als je vroeger je emoties niet mocht uiten van je ouders of van je verzorgers. Bijvoorbeeld als je telkens hoorde “niet zo aanstellen” of “wees flink” of “mama heeft het nu al zwaar genoeg”. Of deze hè, die hoorde ik vaak thuis van onze vader: “Stop met huilen, want anders geef ik je iets om echt over te huilen”. En daarmee bedoelde hij: Anders sla ik je, dus. Al deze uitingen van dissociatie wat op de dag gebeurt hè? Dat gebeurt vaak automatisch en onbewust, zelfs in gewone dagelijkse momenten. En trouwens misschien hè, want hij stond op mijn schoolrapport. Misschien stond er wel op jouw schoolrapport dat je zo’n dromer was. Nou, als we naar deze vormen van dissociatie kijken, dan is het eigenlijk vrij onschuldig.
[00:04:58.930]
En het zit vaak in die kleine stille momenten waarin je niet echt bij jezelf bent. En dat is precies waarom het zo belangrijk is dat we dit beter leren herkennen. En even twee tips hiervoor. Let op momenten waarop je niets meer voelt of dat je gedachten wazig worden. Vooral in situaties die eigenlijk spannend of kwetsbaar voor je zijn. En de tweede tip is: Merk op wanneer je ineens heel braaf, stil of juist functioneel stil wordt, terwijl er van binnen iets anders speelt. En vaak is dat een oud overlevingspatroon dat je beschermt tegen voelen. Nou tot zover eigenlijk zijn dit dissociatie momenten, omdat je vroeger geleerd werd om niet te mogen voelen En een holistisch trauma therapeut kan je ook weer helpen om jou veilig weer te laten voelen. Niet door te forceren. Maar door je zenuwstelsel te begeleiden in kleine stapjes naar verbinding. Door samen te vertragen, stil te staan bij wat je lichaam aangeeft. En dat je dat serieus neemt.
[00:06:20.300]
Nou, met lichaamsgerichte oefeningen die je helpen om weer… Ja hè, dat geeft zo’n holistisch trauma therapeut. Die geeft jou oefeningen die jou helpen om weer bewust te landen in je lijf. En door jou te ervaren van: Je mag voelen, je bent veilig en je hoeft dit ook niet allemaal alleen te doen. Maar dissociatie gebeurt niet alleen in subtiele dagelijkse momenten, hè? Soms ontstaat het ook op het moment dat er iets gebeurt wat zo overweldigend is dat je lichaam geen andere optie meer heeft om je lichaam te verlaten als overlevingsstrategie. Ik ga je even een voorbeeld geven. Dat jij als kind getuige bent van langdurig huiselijk geweld, emotioneel of fysiek misbruik. Of steeds weer moeten aanvoelen hoe gespannen de sfeer thuis is zonder dat iemand dat benoemt of jou daarin opvangt hè. Als je die gespannenheid voelt of dat je ook voelt dat het onveilig in huis is. Dat je eigenlijk helemaal alleen op jezelf bent aangewezen.
[00:07:32.360]
En wat het lichaam dan doet hè? En in dit geval van een kind of jouw lichaam. Dan zakt het eigenlijk naar de onderste trede van de ladder van de polyvagaal theorie. En wat er dan eigenlijk gebeurt: het dorsale vagale systeem wordt dan geactiveerd. En dat is eigenlijk een toestand van volledige terugtrekking, bevriezing en energetische afsluiting. Eigenlijk wordt alles stil van binnen en het voelt alsof je verdwijnt. Vooral bij fysiek geweld of seksueel misbruik in het gezin. En jouw systeem wilt je eigenlijk beschermen. En dat gaat eigenlijk over tot totale overleving en dan ben je gewoon niet meer in je lichaam. En van de situatie wat dan heel erg traumatisch is, daar krijg je eigenlijk weinig tot niets van mee. Eigenlijk word je totaal geblokkeerd om te voelen en dat noemen we ook wel shock trauma. En dat trauma, dat blijft als een bevroren lading in jouw systeem zitten, in jouw zenuwstelsel. En dit is wat de meeste mensen herkennen als dissociatie.
[00:08:48.220]
Opeens niks meer voelen, verdoofd te zijn en uit het lichaam treden. En als dit niet geheeld is, dan gaat het vaak ook over complex trauma. En daar ga ik ook nog een keer een podcast over maken. Maar nu niet, want anders wordt het… Nou ja, we hebben het over complex trauma. Dan wordt het wel allemaal heel erg complex, dus ik hou het even bij dissociatie voor nu. Dus eigenlijk kunnen we stellen dat als de bevriezing in jouw zenuwstelsel blijft, dan kan dit later als volwassene door onveilige situaties jou bewust of onbewust triggeren om in die dissociatie weer te gaan of in die bevriezing. Maar dissociatie is meer dan dat hè. Het is niet alleen wat er op dat intense moment gebeurt, maar het leeft eigenlijk daarna voort in je dagelijks leven en dáár wil ik je in meenemen. Want als je begrijpt wat dissociatie echt is, kun je het ook gaan herkennen. Om jezelf vrij te maken, zodat je echt leeft en beleeft.
[00:10:05.000]
Dat je jezelf een een Rijk Leven gunt en daar enorm van kunt genieten. Nou, in deze podcast gaan we het echt hebben over trauma-gerelateerde dissociatie. Wat is het? Hoe werkt het in je zenuwstelsel? En waarom heeft bijna iedereen met vroegkinderlijke trauma hiermee te maken? Dissociatie is een beschermingsmechanisme van het zenuwstelsel, waarbij delen van jezelf worden afgesplitst van jouw persoonlijkheid. En die blijven achter in een oud trauma-moment en kunnen een groter trauma zijn of kleine trauma’s. En deze delen hebben verschillende leeftijden. Denk aan het innerlijk kind of de puber. En die hebben pijnen, herinneringen en emoties. En deze delen zijn nog eigenlijk steeds bang? Delen die ook verdrietig zijn, omdat ze nooit getroost zijn? Of delen die zich schuldig voelen of verantwoordelijk, omdat ze dachten als kind dat ze bepaalde dingen van een moeder of ouders dienden te dragen. Maar het zijn ook delen die zijn gaan geloven dat ze te veel waren. Of juist niet genoeg hè? Hè, delen.
[00:11:28.470]
En dat ken je misschien ook wel, hè? Je wilt succes. Je wilt graag een Rijk Leven. Je wilt het, hè? Het ene deel wilt het en dat is vaak het volwassen, gezonde deel. Maar een ander deel zegt tegen jou: Je bent het niet waard of je bent niet goed genoeg. Al deze delen, ook de delen van “ik ben het niet waard” of “ik ben niet goed genoeg”- delen, die zijn op slot gegaan omdat er geen ruimte was voor expressie, boosheid of vreugde. En die delen zijn gestopt met voelen omdat voelen ooit gevaarlijk was. Maar het zijn ook delen die zijn gaan geloven dat zij het niet waard zijn om alle mooie dingen van het leven te krijgen, zoals liefde, geluk, gezondheid, succes en welvaart. En weet je, lieve luisteraars? Dit waar ik nu over heb – trauma gerelateerde dissociatie – het Is niet nieuw om even aan jou mee te geven. Iedere psycholoog, ieder geregistreerde trauma therapeut of psychiater leert ook met deze delen te werken in een studie.
[00:12:41.450]
Dit zijn voor psychologen en trauma therapeuten en psychiaters eigenlijk algemeen bekend en er zijn ook boeken over geschreven. Bijvoorbeeld “Alle delen welkom”. Heel mooi boek, geef ik jou mee als tip. Dan kan je dat ook eens gaan lezen als misschien verdieping voor jezelf? Dus al deze delen zijn allemaal gedissocieerd op verdrongen lagen in jou. En dat is de reden waarom we vaak zeggen: de geest is vergeten. Maar je lichaam weet alles hè? En daarom is het ook zo belangrijk om op het cellulaire lichaamsgeheugen te werken, omdat daar alles ligt opgeslagen wat je hoofd eigenlijk niet meer weet als overleving. Vaak worden ook kindsbesluiten gemaakt in je prilste jeugd om te overleven en wat impact heeft op jouw volwassen leven. Alleen, je weet niet meer dat je dat kindsbesluit hebt gemaakt. Maar dat kan er dus voor zorgen inderdaad dat je denkt dat je het niet waard bent of dat je niet goed genoeg bent om de liefde te krijgen.
[00:13:54.280]
Maar ook het succes. En dat blijft ook een herhaaldelijk patroon als je daar niet aan gaat werken. Nou, deze delen zitten in jou, maar als het ware zijn ze naar binnen gevlucht. Ze hebben zich teruggetrokken in een soort innerlijke schuilplaats, vaak ver weg van je dagelijkse bewustzijn. Maar ze zijn er nog. En denk bijvoorbeeld aan je innerlijk kindsdeel waar je met moeite contact mee kunt maken. Ze zijn stil geworden, bevroren in de tijd en ze wachten tot het eigenlijk veilig genoeg is om weer te voorschijn te komen. En ik wil jullie graag even een voorbeeld geven. Als ik in een therapiesessie bij mijn cliënt de beschermde delen ten ruste leg. En dat kan met of zonder plantmedicijn. En even lieve mensen, plantmedicijn is voor mij geen heilige graal, maar het werkt fijn als je hele sterke stugge beschermde delen hebt die er eigenlijk voor zorgen dat je niet naar je gevoel kunt gaan. Dan kan ik dat inzetten.
[00:15:06.980]
Ik ga binnenkort wel weer een podcast maken over plantmedicijn en hoe ik daar mee werk. Maar goed. Mijn klanten, die bijna allemaal ondernemer zijn, daarbij is het innerlijk kind vaak heel diep weggevlucht. Ja en waar is het weggevlucht? Het is natuurlijk ook in je bewustzijn, maar ook in je lichaam. En als ik met hun daar een trauma interventie op doe, dan is het kind vaak weggevlucht in de buik. Dat is ook waarom kinderen vaak als ze hun emoties niet mogen doorvoelen, of ze zijn angstig, of ze hebben emotionele pijn, dat ze vaak zeggen dat ze buikpijn hebben. Maar goed. Dan merken ze inderdaad – mijn klanten – dat het innerlijk kind weggevlucht is naar de buik. En als ik dus daar een trauma interventie verder op doe, dan hoor ik altijd dat het innerlijk kind verstopt is in een soort van grot. En ik weet niet of het een soort van metafoor is van het innerlijk kind. Maar het valt mij wel op dat het innerlijk kind, bij wie ik het ook doe, het heel vaak visueel laat zien dat het een in een grot zit, heel diep weggestopt in een grot, zich heel erg klein makend.
[00:16:32.960]
En vaak heel angstig is. En weet je, dat is ook bij iedereen verschillend hè? Wanneer het innerlijk kind eigenlijk weer contact durft te maken. Want uiteindelijk voelt het innerlijk kind zich onveilig en daardoor hebben allerlei overlevingsstrategieën zich ontwikkeld om dit kind, wat zoveel pijn heeft, te beschermen. En dat is ook één van de redenen. Het ligt eraan ook wat je hebt meegemaakt en hoe vaak. En bij vroegkinderlijk trauma, wat altijd ontstaat door generationeel trauma, hoe vaak grote of kleine trauma’s herhaald worden. Ja, en naargelang die herhaling, zo bang is het kind eigenlijk. Het innerlijk kind. Dus we kunnen eigenlijk zien dat dissociatie een beschermingsmechanisme is van het zenuwstelsel, waarbij delen vol gevoel, potentieel, levenslust en levenskracht en levensenergie, maar ook pijn zich hebben moeten loskoppelen van het dagelijkse bewustzijn. En dat loskoppelen, dat laat diepe sporen na. En deze afgesplitste delen noemen we dus ook wel beschermdelen of rollen of innerlijke stemmen.
[00:17:57.440]
En die zijn eigenlijk ontstaan om jou te helpen overleven in omstandigheden die onveilig of emotioneel te groot waren. En misschien herken jij een aantal overlevingsstrategieën wat ik voor jou even ga opnoemen. Nou, bijvoorbeeld het brave meisje zijn, dat altijd zorgt, pleased en niet tot last wil zijn. Of de controleur die alles analyseert en onder controle wilt houden. Of de innerlijke criticus die streng is omdat je geen fouten mag maken. Of het deel dat zich onzichtbaar maakt, zich afsluit en verdwijnt. Of wat dacht je van dit deel? Dat diep van binnen gelooft van: “ik verdien geen succes” of “ik verdien geen Rijk Leven” of “ik verdien geen mooie liefdevolle relaties”. Of ja, en dat kan ook een deel wat achterblijft in een oud trauma. En misschien vind ik dat eigenlijk ook nog wel mooi om te vertellen. Dat kan zo zijn hè, dat als een deel achterblijft, dus in een oud trauma, dat je op volwassen leeftijd vage kwaaltjes krijgt en pijnen. En je gaat naar de dokter toe, maar die kan niks vinden en dat is vaak een oud deel wat in een oude pijn is achtergebleven en die laat eigenlijk nog die pijn voelen.
[00:19:32.810]
Nou, dat zeg ik dus even tussendoor. En dit deel hè, dat diep van binnen gelooft: “ik verdien geen succes of mooie relaties of een mooi Rijk Leven vol liefde, geluk, gezondheid, succes en welvaart”. Dat deel is vaak ontstaan toen je als kind te maken had met afwijzing of schaamte. Of het gevoel dat je pas waardevol was als jij je aanpaste. Of misschien voelde je alleen gezien als je stil was of bescheiden bleef of je licht dimde. Of je werd juist afgewezen, benijd of gestraft als je straalde, iets goeds deed of dat je trots op jezelf was. Nou, weet je, daar wil ik nog even op ingaan. Want dit moet je ook heel goed beseffen hè, dat als je afgestraft werd als kind omdat je inderdaad hè, dat jou licht straalde. En dat je echt als kind kon genieten van het spelen en dat je heel licht en vrolijk voelde.
[00:20:43.760]
En misschien stond je toen wel in je grootsheid en gaf je daar expressie in. Of je toonde daar expressie in dat je afgestraft werd. En dan is het vaak wat je moeder of je vader is, omdat hij of zij (je moeder dus) die delen gedissocieerd heeft. Dus als een moeder… En dat is als een moeder gedissocieerd is, dus bepaalde oude trauma delen wat zij nog niet geheeld heeft, die in oude trauma situaties zijn achtergebleven. Dan worden andere delen dus gedissocieerd. Dus dan is het vaak als jij afgestraft werd, omdat je trots was of je liet je licht schijnen. Als dat dus bij je moeder is gedissocieerd, dan wordt ze daar boos over. Want eigenlijk spiegel jij haar, wat bij haar verstoten is. Maar goed, al deze delen, dat is jouw innerlijke saboteur. Het houdt je klein. Je stelt alles uit en maakt je bang voor zichtbaarheid. Zulke beschermde delen kunnen je laten falen voor de finish.
[00:22:06.670]
Niet omdat het je wil tegenhouden, maar omdat het nog steeds denkt dat succes gevaarlijk is. Van het weekend gingen Renée en ik varen met vrienden van ons. En toen vertelde ze dat één van hun zonen een meisje heeft. Ik geloof dat ze een jaar of twintig is en al een hele lange tijd vanaf haar jeugd woont ze eigenlijk in een onveilige situatie. En die vriendin van ons vertelde dat die vriendin heel erg slim was, maar telkens weer als ze examen moest doen, dan stapte ze daar er eigenlijk uit en nu moest ze weer examen doen. En haar IQ is heel erg hoog en nu wilde ze er weer uitstappen. Maar omdat zij nu het vriendinnetje is van hun zoon, hebben ze haar geholpen en is ze geslaagd. Maar zo zie je vaak dat als je voor het succes wilt gaan of je maakt een product of je gaat weer studeren, dat je die faalangst krijgt of dat je het podium op moet. En dat dat deel je eigenlijk terugtrekt. Bang om te falen, want dan wordt je weer gestraft.
[00:23:30.630]
Maar dat kan ook een deel in jouw leven met een diepe schaarstemindset hè. Een deel dat voortdurend fluistert: Er is nooit genoeg, nooit genoeg geld. Of nooit genoeg liefde gehad. En er is nu ook geen liefde of er is niet genoeg tijd of er is niet genoeg ruimte voor jou. Maar als we nog even ingaan op dat schaarste deel, weet dan hè, dat dat deel oorspronkelijk niet van jou is. Het wordt vaak cellulair en genetisch doorgegeven via je moeder. Je weet, je moeder bepaalt voor 80% of jij succes hebt of een Rijk Leven of niet. Vader in deze is maar voor 20% belangrijk, omdat jouw moeder je eerste grote liefde is, de primaire hechtingspersoon en die geeft daardoor al haar patronen door aan het kindje. Maar het kan ook zo zijn hè, dat die schaarstemindset al van eerdere generaties is.
[00:24:36.830]
En dan wordt het cellulair doorgegeven van de ene generatie op de andere generatie. En dat gaat dan vaak over voorouders die opgegroeid zijn in oorlog, armoede of met emotionele verwaarlozing en die moesten overleven in een wereld waar overvloed onbereikbaar leek en alleen maar bereikbaar was voor bijvoorbeeld de rijken. En vaak hè, als je zo’n deel in jou hebt wat heel erg voelt dat er een tekort is. Ja, dat deel leeft nog steeds in jou en het is hyper alert en dat zie ik ook vaak in de therapiesessies. Het is hyper alert, het is krampachtig, vaak wantrouwend tegenover rust of overvloed. Maar het houd je ook klein. Het bedoelt het eigenlijk goed. En dit deel denkt je te beschermen tegen verlies, afwijzing of schaamte. Maar het houdt je weg naar een rijk leven vol liefde en alle deelgebieden die je hebt. Maar we moeten beseffen dat het vaak niet alleen maar over één deel gaat.
[00:25:53.490]
En velen van ons kennen het innerlijke kind. Maar het gaat eigenlijk over veel meer delen. En als ik in m’n therapiesessies met gedissocieerde trauma-delen werk, dan ben ik met hun bezig en dan laat ik inderdaad voelen van oké, welk deel is nu aan het woord. Want ik ben er zo op getraind. Dat heb ik zo in m’n studie mogen leren dat ik er zo op getraind ben. Nou ja, sowieso hebben de karakterprofielen en die zijn ook ontstaan door delen. Dus daar kijk ik al naar. Maar ik kijk sowieso van: oké, hoe reageert iemand? Zie ik verkramping? Zie ik een oog omhoog gaan? Wordt de stem iets anders? Is het een stem van een jongere deel? En vaak onbewust ga je je dan ook jonger gedragen. En het was eigenlijk al heel erg mooi.
[00:26:51.500]
Afgelopen vrijdag had ik een trauma interventie en het ging in dit geval met plantmedicijn. En als je heel goed bent afgestemd op je coachee, dan zie je eigenlijk een fractie van tevoren welk deel eigenlijk opkomt en dat diegene het besef daarvan heeft. En zo zag ik een aantal delen. Het innerlijk kind. En ik kon dat ook heel erg goed zien aan haar en zij had ook een foto meegenomen van haar babytijd. En je zag echt haar gezicht naar die trekken toe gaan. En op een gegeven moment zei ik tegen haar: “Ik zie een deel van ongeveer zeventien jaar. Wat is er gebeurd?” En toen vertelde ze me. Ze keek me echt aan. En toen ging ze vertellen wat er eigenlijk allemaal gebeurd was toen ze zeventien was. Weet je, ik wil jullie ook echt meegeven dat als je naar een holistisch traumatherapeut gaat of je gaat sowieso naar een traumatherapeut, dat dissociatie een onderdeel is van heling. Dissociatie en trauma hoort bij elkaar. En als je op zoek gaat, want er valt nog veel meer over te vertellen en dat ga ik ook zeker doen, weet dan… Sowieso belangrijk dat een traumatherapeut met het cellulaire lichaamsgeheugen werkt, dat er trauma’s ontworteld worden, ook belemmeringen, overtuigingen dat conditioneringen worden overgeschreven. Maar dat delenwerk ook ontzettend belangrijk is en dat iemand daar heel goed op getraind is. Want dan kan diegene, de therapeut, zien uit welk deel je eigenlijk reageert. En dan is het ook heel erg goed hè, om vanuit het volwassen deel, want die hebben we allemaal, die is allemaal meegegroeid hè, dat de leeftijd wat we zijn kunnen dan ook heel erg goed zien vanuit welk deel ze eigenlijk reageren. En ik werk dan ook zo met hen. En vaak dan gaan we ook met dat deel wat achter is gebleven… Dat kan, dat kindsdeel zijn in de grot, maar het kan ook andere delen zijn. En dan vragen we ook aan dat deel: hoe oud denk je dat …? Nou, laat ik mijn naam noemen Debbie. Of Anneke of Pietje Puk. Hoe oud denk je dat diegene is? En altijd noemen ze het leeftijd waarop een bepaald trauma is gebeurd. En nogmaals, dat kunnen grote en kleine trauma’s zijn. En ze kunnen niet indenken dat je ouder bent geworden. En dat is wat een beschermd deel eigenlijk doet, hè? Die beschermt dat deel op die leeftijd en die heeft geen idee dat je bijvoorbeeld al 38 bent, of 45, of 50 of 55, noem het maar op.
[00:30:06.470]
Nou, als ik met mijn klanten start met het delenwerk en dan beseffen ze inderdaad van oh ja, dit is mijn innerlijk kind. Dan laat ik ze ook op een andere plek zitten. En dan voelen ze: Oh ja, ik voel dat ik de rebel ben. Of ik voel dat ik boos ben, of ik voel dat ik een jaar of 21 ben. En dan laat ik ze op het diepe onderbewuste naar die verdrongen delen gaan. Naar die verdrongen, de gedissocieerde delen. En dan, op die hele diepe lagen, weten ze ook weer wat er precies is gebeurd.
[00:30:45.700]
Maar we moeten ook bedenken dat we bij vroegkinderlijk trauma en ontwikkelingstrauma, dat we het altijd zien vanuit een kind perspectief. En sommige dingen in ons leven die zijn gewoon heel erg, die zijn gebeurd. Langdurige, emotioneel niet beschikbare ouders of dat ze ons chronisch verwaarloosd hebben. Chronische afwijzing kunnen andere soorten van trauma zijn. Nou ja, dat blijft gewoon heel erg. Maar er kunnen ook andere trauma’s zijn die je als kind groter heb gemaakt en die je als volwassene nu beziet en denkt van hé, eigenlijk was het eigenlijk helemaal niet zo groot. En dat heb je dan zelf in je hoofd groot gemaakt. En dat is eigenlijk ontstaan omdat je al verschillende trauma’s hebt meegemaakt en dan komt dit er ook bovenop. En dan ga je het vanuit het kindperspectief zien dat dat, wat misschien nog niet eens zo groot is, dat dat ook een groot trauma is. Maar dan zie je het eigenlijk vanuit je volwassen deel van: hé, ik heb een kindsbesluit gemaakt wat ik verdrongen heb, wat ik totaal niet meer weet, want dat is gedissocieerd. Maar eigenlijk valt het wel mee. Dus dat kan ook eigenlijk gebeuren.
[00:32:03.280]
Nou, we moeten ook beseffen dat al deze delen, die zijn ooit ontstaan uit liefde voor jou. Maar zolang zij eigenlijk aan het roer staan of jouw leven kapen, of jouw leven bezetten zodat jij in voortdurende angst bent, of in paniek, of je denkt dat je bepaalde dingen niet waard bent. En dat duurt heel lang, zolang je er niet aan werkt. Maar zolang zij aan het roer staan, beletten ze eigenlijk jou om echt te leven. Om jou echt ertoe aan te zetten om voluit te leven. Want daar willen ze je voor beletten, omdat ze eigenlijk angstig zijn dat dat jou weer eigenlijk pijn wordt aangedaan. Maar deze delen maken ook dat je onbewust denkt van: ik ben het niet waard of ik ben niet goed genoeg of ze laten je denken dat het niet veilig is om je volledig te laten zien. En het beïnvloedt eigenlijk hoe jij jezelf ziet en wat je gelooft, wat je waard bent en hoeveel liefde of rijkdom je kunt ontvangen. Maar ook of je succes durft te dragen en zelfs hoe jij je gezondheid ontwikkelt.
[00:33:26.470]
Trauma-gerelateerde dissociatie leeft voort in hoe jij leeft, hoe jij je keuzes maakt, hoe jij je relaties aangaat, hoe jij je grenzen stelt of juist niet. En misschien voel jij iets van herkenning. En dat is goed hè? Dat is eigenlijk je systeem dat zachtjes zegt van hé, er zijn delen in mij die eindelijk gezien willen worden. Nou, in het volgende deel van deze aflevering wil ik je laten zien hoe deze vormen van dissociatie je kunt helen, zodat je de vrijheid voelt om een Rijk Leven te leven zonder enige vorm van belemmering. Wat ik wel mee wil geven zijn nog even een aantal dingen. Ik weet eigenlijk helemaal niet hoelang deze podcast nu duurt, maar ik ga nu een beetje naar het einde toe.
[00:34:16.720]
We moeten beseffen dat al deze delen er ook voor zorgen dat we dus die pijn niet willen voelen. Zij willen er eigenlijk voor waken dat we weer die trauma’s ervaren. Dat we weer die pijn ervaren. Dus ze gaan ons beschermen en dat zorgt er bijvoorbeeld ook voor dat iemand gaat drinken, iemand een prestatiedrang krijgt en enorm wilt presteren. Eetstoornissen. Verslavingsgedrag hè. Een hele tijd Netflixen of veel gokken. Of seks, seksverslaving hebben. Dus het uit zich wel in allerlei rollen en dat zorgt er wel voor, want dat is denk ik wel heel erg belangrijk dus. Want als jij de overlevingsstrategie hebt van het brave meisje of heel hard werken en continu die drang hebben, of enige vorm van verslavingsgedrag. En wat ik net al zei: drinken, eten, social media. Het zorgt ervoor dat je uit je lichaam bent. Sowieso verdooft het de delen. Want heel vaak, dat hoor ik natuurlijk, voelen mensen zich onrustig En dat vinden ze geen fijn gevoel. Of ze voelen zich verdrietig.
[00:35:47.130]
En dat zijn die getraumatiseerde delen die zich kenbaar maken hoe zij zich eigenlijk voelen. En op een of andere manier zijn de beschermdelen dan niet actief. Nou, en wat we dan gaan doen is: we willen dat niet voelen. We gaan dan hard werken en we hebben verslavingsgedrag, die we dan in gaan zetten, of een eetstoornis. En en dat is eigenlijk het verdoven daarvan. Maar een andere kant is ook natuurlijk. Want al deze delen zorgen ervoor dat we niet in ons lichaam zijn, maar gefocust zijn, altijd om te overleven door dat harde werken of verslavingsgedrag. Maar het kan ook dus zo zijn dat je een onbewuste rol op je neemt omdat je echt denkt van ja, ik ben het niet waard, ik ben niet goed genoeg, dat je je kleiner maakt. Dus, dit is ook wel mooi. Sommige mensen van ons hebben een een deel die zich juist heel groot maakt en heel erg presteert en anderen hebben delen van: doe maar normaal dan doe je al gek genoeg.
[00:36:59.590]
Het zijn allemaal rollen wat ervoor zorgt dat je in je hoofd gaat zitten of daarbuiten om niet te hoeven voelen en dat we niet meer opnieuw getraumatiseerd worden. En dat is wat de beschermde delen eigenlijk doen. Hoe dan ook, al die delen zorgen er dus voor, want ik wil toch even nog een keer herhalen, dat je in je hoofd gaat zitten en niet in je gevoel. Want als je zou gaan voelen, dan zou je ook die onrust voelen van het innerlijke kind of van al die trauma delen, die denken dat ze nog in trauma zitten en wat nog gewoon niet geheeld is. En dan kom je in oude patronen terecht.
[00:37:43.650]
Het tweede wat ik nog even wilde zeggen is dat er drie gradaties zijn van dissociatie. De subtiele dissociatie waar ik deze podcast mee begon. Dat gebeurt op de dag, in situaties op de dag of in je ondernemerschap. Die zet je in omdat jou vroeger eigenlijk is afgeleerd om te voelen.
[00:38:08.520]
Ik ben dieper ingegaan op de trauma gerelateerde dissociatie en hierbij wil ik zeggen deze delen zijn gedissocieerd. Die delen zijn achtergebleven in oude trauma’s. En dan ontstaan er beschermde delen. En vanuit die beschermde delen ontstaan er rollen. En hoe jij keuzes en beslissingen maakt in je leven en hoe jij je leven eigenlijk leeft. En vaak zit daaronder: ik ben niet goed genoeg of ik ben het niet waard.
[00:38:44.030]
Maar er is ook nog een derde vorm en dat is DIS. En wat ik net al zei hè. Iedere traumatherapeut dient met trauma gerelateerde dissociatie te werken, want dat leer je ook in je studie. Maar je hebt ook nog een derde vorm en dat is DIS. Ik wil het alleen maar even heel kort aantippen omdat het eigenlijk niet het werk is van een traumatherapeut. Maar ik vind meer van een psychiater. Sorry. En dat gaat over meervoudige dissociatieve persoonlijkheidsstoornis. En dat wordt dissen genoemd. En dat is een psychische aandoening, waarbij je één of twee afzonderlijke persoonlijkheidstoestanden ervaart.
[00:39:30.370]
En daar gaat die over: afzonderlijk. Als ik met mijn klanten bezig ben met die trauma gerelateerde dissociatie, dan voelen ze dat. Dan voelen ze opeens dat kind opkomen of dan voelen ze de rebel opkomen of dan voelen ze dat boze deel opkomen. Noem het maar op. En zo kan ik nog heel wat delen opnoemen. Maar hier bij DIS weten ze het niet. En dat is even het grote verschil. En die wilde ik even nog even kort aantippen met jullie.
[00:40:00.460]
Volgende keer gaan we dus het hebben over: Hoe kan je nou omgaan met trauma gerelateerde dissociatie? Hoe kan je er van af komen? Wat kun je ervoor doen? En ook meer wat specifieker op waarom? Waarom zorgt het ervoor dat je blijft in die patronen? Maar ook dat het Rijk Leven wordt uitgesteld. Het komt allemaal ergens vandaan.
[00:40:34.360]
Oké lieve luisteraars, super dank je wel dat jullie geluisterd hebben naar deel één van mijn podcast: Wat is dissociatie? Deel twee is: Hoe zorg je ervoor dat je daar vanaf komt? En hoe herken je het nog meer? Zodat je ook bij jezelf te rade kan gaan van: hè, waarom maak ik bepaalde beslissingen en waarom komt het eigenlijk dat ik nu uitcheck als het lastig voor me wordt? Oké, tot de volgende keer. Mochten jullie nog vragen hebben, stel deze dan onder mijn podcast blog op mijn website en met alle liefde dat ik deze ga beantwoorden. Hey, dank je wel voor het luisteren en tot de volgende podcast!
